Relacje z wyjazdów

Halle to największe miasto Saksonii-Anhalt, położone nad rzeką Saale (pol. Soławą). Zamieszkiwane przez 235 tys. mieszkańców, z Lipskiem (Saksonia), tworzy prawie milionową aglomerację Lipsk-Halle. Życie miasta skupia się wokół Rynku, Marktplatz, na który droga z dworca głównego wiedzie przez jedyną zachowaną bramę miejską, Wieżę Lipską (Leipziger Turm) i ruchliwy pasaż Leipziger Strasse.

Duży Rynek pozostaje w cieniu wież, z których 4 należą do średniowiecznego Kościoła Mariackiego (Marktkirche). Kościół ten w XVI wieku scalono z dwóch odrębnych świątyń. Najwyższą budowlą jest XV-wieczna Czerwona Wieża (Roter Turm), z której można podziwiać panoramę miasta i okolic. U jej podstawy stoi postać Rolanda, tradycyjnego strażnika praw miejskich. Najważniejszym jednak monumentem na placu jest pomnik Haendla. Przypomnijmy, że Georg Friedrich Händel [wym. Hendel] to niemiecki kompozytor zaliczany do najwybitniejszych twórców późnego baroku, urodzony 23 lutego 1685 roku w Halle, w tym samym roku co Johann Sebastian Bach i Domenico Scarlatti. W 1727 roku stał się poddanym Wielkiej Brytanii. Jest narodowym kompozytorem tego kraju. Komponował liczne gatunki muzyki barokowej, między innymi opery i oratoria. Händel zmarł 14 kwietnia 1759 roku w Londynie. Dom Haendla (Haendel-Haus) w centrum Halle to barokowa kamienica, w której kompozytor urodził się. Obecnie jest to muzeum upamiętniające jego życie i twórczość oraz miejsce ekspozycji historycznych instrumentów muzycznych i koncertów.

Z miastem Halle związanych jest też wiele innych sławnych postaci, spośród których nie można pominąć Lutra. Jego ślady w środkowych Niemczech prowadzą do Eisleben, gdzie Reformator urodził się i zmarł, i do Wittenberga, jego głównego miejsca pracy. Jednak w odniesieniu do konsekwencji jego działań w polityce kościelnej można powiedzieć, że Halle było „kolebką reformacji”. Przez prawie 30 lat największy rywal Lutra, kardynał Albrecht, arcybiskup Magdeburga i Moguncji, najwyższy dostojnik duchowny po papieżu w Świętym Cesarstwie Rzymskim, mieszkał w Halle. Kardynał kochał wspaniałe dzieła sztuki i reprezentacyjne budynki i finansował je w dużej mierze dzięki dochodom ze sprzedaży odpustów. Między innymi ten nadmierny styl życia zainspirował Lutra do napisania listu do kardynała w 1517 roku, w którym zawarł słynne 95 tez. Mocno potępiona sprzedaż odpustów przez Kościół była więc skierowana bezpośrednio przeciwko Halle. Dalszy konflikt między Martinem Lutrem a kardynałem Albrechtem wstrząsnął podstawami rzymskiej kurii. W 1541 roku, pod naciskiem ruchu reformacyjnego, kardynał ostatecznie musiał opuścić Halle, swoje miasto zamieszkania. Po śmierci Lutra w Eisleben w 1546 roku jego ciało zostało złożone na jedną noc w Halle podczas przeniesienia do Wittenbergii. Tutaj wykonano odlew jego maski pośmiertnej i dłoni. Można je teraz oglądać w krypcie kościoła mariackiego. Pierwotna ambona, z której Marcin Luter głosił kilka razy w Halle, również została zachowana. Do kościoła tego należy najstarsza i prawdopodobnie największa biblioteka protestancka w Niemczech. W „Marienbibliothek” znajduje się kilka biblii Lutra z odręcznymi notatkami Reformatora.